Om een uitgang van een veiligheidsmat om te zetten in een veilig relaiscontact, dan biedt het veiligheidsrelais de oplossing.
Veiligheidsrelais zijn in diverse typen beschikbaar afhankelijk van de gewenste functies. Veiligheidsrelais voor schakelbumpers en schakellijsten zijn leverbaar met extra uitgangen voor het schakelen van de motorrijrichting.
Automatische reset
Bij schakelmatten worden vaak veiligheidsrelais toegepast met een automatische reset Anders dan bij een veiligheidsrelais met handmatige reset geeft het veiligheidsrelais zelf het noodstopcircuit vrij wanneer er niemand op de schakelmat gedetecteerd wordt. Vanzelfsprekend wordt bij een storing of defect van de mat het noodstopcircuit blijvend bediend, ook met een automatische reset blijft de situatie veiliggesteld.
Gemonitorde weerstandswaarde
Een variant op de schakeluitgangen van de contactlijsten is de weerstanduitgang, door middel van een eindweerstand van 8,2 kΩ monitort het veiligheidsrelais de weerstandswaarde. Indien de weerstandswaarde boven of onder de 8,2 kΩ komt dan schakelt het veiligheidsrelais het noodstopcircuit in.
Een veiligheidsrelais zet de digitale signalen vanuit een veiligheidscomponent om in schakelende veilige contacten. Ook kan een veiligheidsrelais grotere schakelstromen aan welke een veiligheidscomponent zelf niet zou aankunnen. Te denken valt aan een contactloze veiligheidsschakelaar welke niet zonder tussenkomst van een veiligheidsrelais een elektromotor kan afschakelen.
Daarnaast wordt de juiste werking van het betreffende veiligheidscomponent gemonitord. Indien een veiligheidsrelais bewegende delen uitschakelt en eveneens alle (stuur) stromen onderbreekt zodat een machine tot een complete stop komt, spreekt men van een noodstoprelais.
Werking veiligheidsrelais
De relaiscontacten in het veiligheidsrelais zijn gedwongen veiligheidscontacten, dat wil zeggen bij een stroomuitval of storing komen de contacten vrij en schakelen alsnog het noodstopcircuit in. Hierdoor wordt in alle toestanden een veilige situatie gecreëerd.
De verschillen in relais zijn afhankelijk van de gewenste functies en de aanvullende mogelijkheden.
Noodstoprelais
Vaak wordt gedacht dat een noodstoprelais iets anders is dan een veiligheidsrelais toch heeft een noodstoprelais precies dezelfde functie als een veiligheidsrelais Het verschil zit in het schakelend vermogen; een veiligheidsrelais geschikt voor een lichtscherm hoeft weinig vermogen te schakelen terwijl een noodstoprelais soms direct motor aandrijvingen afschakelt. Gezien het schakelend vermogen kunnen deze veiligheidsrelais eveneens als noodstoprelais toegepast worden.