Blootstelling gevaarlijke stoffen

Stoffen die je niet kunt zien of niet kunt ruiken kunnen zeker gevaarlijk zijn maar lijken niet gevaarlijk te zijn. Of stoffen waarvan men niet verwacht dat ze gevaarlijk zijn kunnen juist daardoor blootstelling risico’s geven.

Vanuit de Arbowet is bepaald dat een werkgever een veilige en gezonde werkplek biedt om daarmee de werknemers te beschermen.

Werkplekken waarbij gericht gewerkt wordt met chemische stoffen zoals in de chemische industrie, een laboratorium of de petrochemie zijn vaak bewust van de gevaren van het werken met potentieel gevaarlijke stoffen. Naast de beschikbaarheid van faciliteiten als zuurkasten, het gebruik van ventilatie en afzuiging, zijn er werkinstructies en PBM’s die blootstelling aan gevaarlijke stoffen verminderen. In deze categorie is er een basis bewustzijn van de risico’s en de beheersing van deze risico’s door het volgen van opleiding en procedures.

De tweede categorie bedrijven is de grootste categorie en ook de categorie die zelf vaak niet weet dat ze hier onderdeel van uitmaken. Doordat gevaarlijk stoffen in deelprocessen worden gebruikt of vrijkomen bij werkzaamheden wordt dit gezien als bijkomstigheden zonder hier de juiste aandacht aan te geven. Het kennisniveau van het werken met gevaarlijke stoffen bij medewerkers is laag en de risico’s worden vaak over het hoofd gezien of onderkend. De bedrijfscultuur speelt vaak ook een rol bij het onderkennen, zinnen als ‘het hoort er nou eenmaal bij’ of ‘Piet heeft dit 25 jaar ook zo gedaan dus zal het wel meevallen’ tonen aan dat blootstelling niet de juiste erkenning krijgt.

Juist in de categorie waar de risico’s niet bekend en vastgelegd zijn zorgt een blijvende blootstelling aan gevaarlijke stoffen voor blijvend letsel.

Voorbeelden van omgevingen die een inspanningsverplichting vragen om tot een veilige omgeving te komen zijn bijvoorbeeld stoffige omgevingen waar met perslucht gereinigd wordt, dieselmotoren emissie (DME) en het gebruik van smeermiddelen, ontvettende producten met oplosmiddelen, verfverdunners bij verfspuiten en lakken, houtstof bij houtbewerkingsmachines, lasdampen bij lassen, poederstoffen bij bakkerijen en voedselverwerkers, kwartszand in de bouw, asbestdeeltjes, vrijkomende stoffen bij afvalverbranding en rioolzuivering, aerosolen bij drukkerijen.

Stappenplan blootstelling gevaarlijke stoffen

• We bepalen bij welke werkzaamheden er blootstelling is
• We bepalen of meten de daadwerkelijke blootstelling
• We hanteren informatie over een grenswaarde en passen zonodig de werkwijze aan
• We leggen de werkwijze vast in een werkinstructie