Sinds 1992 is het verplicht dat alle producten, waaronder aangedreven machines, CE gemarkeerd zijn. Deze verplichting vloeit voort uit de CE markerings richtlijn (93/68/EEC). CE is een afkorting van Conformité Européenne, hetgeen betekent dat het aangeduide product voldoet aan de Europese richtlijnen. CE-markering is bedoeld als een systeem voor kwaliteitsborging en dan gericht op veiligheid waaraan alle aangedreven machines moeten voldoen als ze binnen de Europese Unie geleverd worden. Indien een machine geleverd wordt buiten de Europese Unie dan is er geen wettelijke verplichting dat de machine CE gemarkeerd moet zijn. Veelal wordt een CE-markering opgenomen in de onderhandelingen met de klant zodat ondanks het ontbreken van wettelijke eisen, de machine alsnog met een CE-markering geleverd dient te worden.
Op zoek naar advies bij CE-markering?
Inrato kan u ondersteunen bij een CE-markeringstraject voor machines
CE-scan
Onderzocht wordt aan welke richtlijnen de machine dient te voldoen. Vanuit de richtlijnen en de scan zal vervolgens blijken welke normen (en welk type normen) van toepassing zijn op de machine. De van toepassing zijnde richtlijnen en normen zullen terugkomen op de conformiteitverklaring (ook wel verklaring van overeenstemming genoemd).
RI&E
Vervolgens worden de risico’s die aan het werken met de machine verbonden zijn vastgelegd. Hierbij wordt uitgegaan van alle gebruiksfasen van de installatie (productie, onderhoud, reinigen, storingen en dergelijke). Bijzondere aandacht wordt besteed aan diverse gebruikers zijnde technici, bevoegde personen, schoonmakers en derden. In de RI&E wordt vastgelegd wat de geconstateerde risico’s zijn, waar de geconstateerde risico’s zich bevinden middels tekeningen of foto’s en wat voor soort risico het betreft.
De risicobeoordeling uitgevoerd volgens NEN-EN-ISO 14121-1 en 2. Het resultaat van de Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E is een Plan van Aanpak waarbij aangegeven wordt welke risico’s een hoge prioriteit hebben om te verminderen/elimineren en welke veiligheidoplossingen leiden tot het verminderen/elimineren van deze gevaarzetting.
Door een persoon of afdeling, welke verantwoordelijk is voor de veiligheidoplossingen en voor de planning, op te nemen in de Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E en het Plan van Aanpak, wordt de Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E een dynamisch werkdocument (wanneer is de oplossing gerealiseerd en door wie). Een goede Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E is grondig en werkbaar en biedt mogelijkheden om aanpassingen in te verwerken na elke Evaluatie.
Technisch Dossier (TD)
Het Technisch Dossier (TD) (voorheen TCD) genoemd, beschrijft dat de machine en de machineonderdelen de eigenschappen bezitten die nodig zijn voor een juiste en veilige werking. Een frame waar de machine op geplaatst is dient stevig genoeg te zijn om de machine te kunnen dragen en eveneens stabiel genoeg dat de machine niet omvalt. De sterkte-berekeningen, constructiematerialen en de tekeningen hoeven niet hierin opgenomen te zijn met het oog op intellectueel eigendom (IE). Wel dient er vanuit de machinebouwer bewijslast te zijn dat het geheel veilig geconstrueerd is. In het TD worden vaak de elektrische schema’s, pneumatische/hydraulische schema’s en/of de gebruikte componenten opgenomen voor het onderhoud van de machine. De bediening van de machine is hierin niet opgenomen, wel kunnen instructies gegeven worden voor onderhoud en de wijze van de-montage van technische componenten.
Gebruikershandleiding
In een volledige gebruikershandleiding, ook wel bedieningshandleiding bij machines, is beschreven de functie van de machine, wat het door de fabrikant beoogde gebruik is en hoe deze op zodanige manier te bedienen is dat de machine de functie vervult. In met name het onderdeel beoogde gebruik kunnen reeds veel uitsluitingen gemaakt worden welke bijvoorbeeld terugslaan op garantie. Bij aantoonbaar niet-beoogd gebruik door de bediener, kan een aanspraak op garantie stranden in het voordeel van de fabrikant.
Conformiteitverklaring
In de conformiteitverklaring, ook wel Verklaring van Overeenstemming, verklaart de (eind)verantwoordelijke waaraan het product dat op de markt wordt gebracht binnen de Europese Unie voldoet. Alle van toepassing zijnde richtlijnen en normen dienen op de Conformiteitverklaring terug te komen. Eveneens dient de machine geïdentificeerd te worden; model, type en serienummer wijzen eenduidig aan om welke machine het gaat. De Conformiteitverklaring is een officiële verklaring met een waarde; een valse of onjuiste verklaring is dan ook een economisch delict. De Verklaring van Overeenstemming wordt bij de machine geleverd en is veelal opgenomen in de Gebruikershandleiding.
CE-markering bij bestaande machines
Indien machines gebouwd zijn voor 1992, het jaartal waarop CE markering verplicht gesteld werd, dan zijn deze machines niet CE-gemarkeerd. Het ontbreken van CE markering op deze machines wil niet zeggen dat deze machines slecht zijn of niet veilig. Er is ook geen verplichting dat deze machine alsnog CE-gemarkeerd dient te worden, echter dient er wel aangetoond te kunnen worden dat de machine veilig is. De bewijslast hiervoor ligt meestal in de CE-markering waar diverse documenten ten grondslag liggen waarmee aangetoond kan worden dat de machine veilig is en voldoet aan de Europese richtlijnen en normen (en daarmee de wetten). Daar deze CE markering ontbreekt is de bewijslast veelal summier, het is dan ook aan te raden om het CE markeringstraject te volgen en te doorlopen. Met name de RI&E en de gebruikershandleiding zijn zaken die men als gebruiker zou kunnen bepalen en opstellen zonder dat men op de stoel van de fabrikant gaat zitten. De Conformiteitverklaring hoeft vervolgens niet opgesteld en ondertekend te worden en de CE markering hoeft niet aanwezig te zijn op de machine. Echter, veelal is er weinig bekend over bijvoorbeeld de sterkteberekeningen en dan kan men lastig volmondig verklaren dat het geheel voldoet aan de huidige standaarden.
Door het geheel van het traject van CE-markering te doorlopen, zonder de verklaring af te geven en de machine CE te markeren, zijn de gevaren bekend en eveneens de juiste werking van de machine bekend. Deze wetenschap biedt voldoende mogelijkheden om te zorgen dat de machine veilig is en veilig als arbeidsmiddel inzetbaar is. Door het volgen van het CE markeringstraject en het opstellen van de Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E maakt het bedrijf het arbeidsmiddel veiliger voor de werknemers en omgeving waardoor verzuim en overtreding van de wetgeving wordt voorkomen. Er is bewijslast gecreëerd voor de instanties als de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie AI) dat u als bedrijf voldoet aan de verplichting tot het hebben van een recente RI&E en dus bekend bent met de gevaren binnen uw bedrijfsactiviteiten. Bij de Inspectie SZW kan met een recente Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E aangetoond worden dat het bedrijf deze RI&E gebruikt als leidraad voor ingeplande verbetering van de arbeidsveiligheid. Intern binnen bedrijven kan een Risico Inventarisatie en Evaluatie RI&E gebruikt worden voor het aanvragen en verdedigen van een budget richting directie voor investeringen in veiligheid.
Voor vragen over machines zonder CE-markering bijvoorbeeld door eigen bouw of CE-markering bij samengestelde machines kunt u terugvallen op onze jarenlange ervaring.